---

 

 

Prezentacja o życiu i działalności Ireny Kosmowskiej,
opublikowana za zgodą i na prośbę autorek 
Zuzanny Polańskiej i Martyny Tybinki - uczennic
I Liceum Ogólnokształcącego im. Juliusza Słowackiego w Oleśnicy
►Irena_Kosmowska_prezentacja.pdf
►Irena_Kosmowska_ulotka_autorska.pdf

 

 

---

 

Kalendarium życia IRENY KOSMOWSKIEJ

PATRONKI Szkoły Podstawowej nr 96 w Warszawie



 

1879

• 20 grudnia w rodzinie Ireny z domu Kozłowskiej i Wiktoryna Kosmowskich urodziła się córka, której nadano imię Irena.

1898

• Irena zapisała się do szkoły gospodarczej dla córek ziemiańskich w Kuźnicach pod Zakopanem.

1905 – 1909

•  Irena Kosmowska, jako wolna słuchaczka, studiowała w tym okresie historię i literaturę na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie.

1908 – 1915

• Nasza Patronka współpracowała z tygodnikiem „Zaranie”. Prowadziła w nim dział kulturalno – oświatowy. Jednocześnie kierowała pracą sekretariatu redakcji.

1912

• I.Kosmowska uczestniczyła w zjeździe, na którym powołano Komisję Tymczasową Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych.

1913

• Otwarcie w Krasieninie pod Lublinem szkoły gospodarczej (zwanej też rolniczą) założonej przez Irenę Kosmowską. Nasza Patronka wykładała w niej język polski i historię.

1914

• Po wybuchu I wojny światowej Irena Kosmowska rozpoczęła swoją działalność w strukturach Polskiej Organizacji Wojskowej. Prowadziła ją do momentu aresztowania w 1915 roku.

1915

• W maju tego roku została aresztowana, wraz z innymi członkami redakcji tygodnika „Zaranie”, przez rosyjskie władze zaborcze za działalność antycarską.

1917

• Po zwolnieniu z więzienia zgłosiła się do działającego w Petersburgu Polskiego Komitetu Pomocy Ofiarom Wojny i podjęła pracę w Komisji Oświatowej.

1918

• W styczniu I. Kosmowska powróciła do Polski po długiej podróży przez Finlandię i Szwecję. Rozpoczęła pracę w Polskim Stronnictwie Ludowym. Weszła w skład redakcji tygodnika „Wyzwolenie”, organu PSL.
• Umieszczono ją na liście Tymczasowego Rządu Republiki Polskiej, powstałego 7 listopada w Lublinie, w randze wiceministra.

1919

• 26 stycznia przeprowadzono wybory do Sejmu Ustawodawczego, w których mandat poselski z okręgu lubelskiego zdobyła Irena Kosmowska. W Sejmie Ustawodawczym pracowała w Komisji Spraw Zagranicznych, pełniąc funkcję sekretarza.

1921

• Jako reprezentantka Polski uczestniczyła w pracach Międzynarodowej Unii Parlamentarnej.

1930

• 14 września została aresztowana za to, że w przemówieniu na wiecu w Lublinie ostro zaatakowała Józefa Piłsudskiego. Skazano ją na 6 miesięcy więzienia za znieważenie władzy. Wykonanie zasądzonego wyroku zostało uchylone przez prezydenta Ignacego Mościckiego.
• W przeprowadzonych 16 listopada wyborach do Sejmu RP, tzw. wyborach brzeskich, Irena Kosmowska nie zdobyła mandatu poselskiego po raz pierwszy od 1919 roku.

1931

• Irena Kosmowska czynnie uczestniczyła w kongresie zjednoczeniowym ruchu ludowego. Jego efektem było utworzenie nowej partii – Stronnictwa Ludowego. W składzie jej Rady Naczelnej znalazła się nasza Patronka.
• I. Kosmowska rozpoczęła pracę w redakcji naczelnego organu prasowego SL – „Zielonego Sztandaru”.

1935

• W sierpniu I. Kosmowska weszła w skład Naczelnego Komitetu Wykonawczego Stronnictwa Ludowego.

1939

• Po zajęciu ziem polskich przez wojska niemieckie i radzieckie rozpoczęła działalność w konspiracyjnych strukturach ruchu ludowego (Stronnictwo Ludowe „Roch”). Organizowała opiekę i pomoc dla uciekinierów i wysiedlonych z ziem zachodnich II Rzeczypospolitej działaczy ludowych.

1940 – 1942

• Nasza Patronka pracowała w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń.

1942

• W nocy z 18 na 19 sierpnia I. Kosmowska została aresztowana przez gestapo i przewieziona do warszawskiego więzienia na Pawiaku.
• Irena Kosmowska była więziona przez Niemców do końca wojny.

1945

• 21 sierpnia w berlińskim szpitalu w dzielnicy Buch zmarła ciężko chora i wycieńczona Irena Kosmowska.

 1961

• Specjalnym samolotem do Warszawy przewieziono z Berlina prochy Ireny Kosmowskiej.
• 21 stycznia odbyły się uroczystości pogrzebowe z udziałem ówczesnych najwyższych władz partyjnych i państwowych. Irena Kosmowska została pochowana w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

1963

• W tym roku podjęto decyzję o nadaniu Szkole Podstawowej nr 96 w Warszawie imienia Ireny Kosmowskiej.

 

 1984

• 19 maja w Szkole Podstawowej nr 96 nastąpiło uroczyste odsłonięcie popiersia Patronki, które wykonał artysta plastyk Ferdynand Jarocha. W tej uroczystości brały udział władze Dzielnicy i Kuratorium.