• Historia szkoły

        • Rys historyczny Szkoły Podstawowej nr 96 im. Ireny Kosmowskiej w Warszawie

           

          Pierwszy dyrektor i nauczyciel szkoły w Dąbrówce Karolina Matyjanka  dyrektor szkoły w Dąbrówce Piotr Lauter   dyrektor szkoły w Dąbrówce Piotr Jeżyński  uczniowie porządkują plac wokół budynku szkoły w Dąbrówce  grono pedagogiczne przed budynkiem szkoły w Dąbrówce  

          uczniowie z nauczycielem przed budynkiem starej szkoły  pierwsi nauczyciele naszej szkoły  plac budowy nowej szkoły  plac budowy szkoły na Sarabandy

          dźwig na placu budowy nowej szkoły  Uroczystość przekazania sztandaru szkoły  klasa na lekcji lata osiemdziesiąte dwudziestego wieku  Uroczystość przekazania sztandaru dyrektorowi szkoły p. W.Safaryńskiemu

           

          Dzieje naszej szkoły są ściśle związane z terenem, na którym mieściła się dawna wieś Dąbrówka.
          Wieś ta otrzymała w 1444 r. prawo chełmskie od księcia mazowieckiego Bolesława IV.
          W XV i XVI wieku była własnością rodu Wierzbów. W 1526 r. po śmierci ostatniego Piasta linii mazowieckiej, tereny te przeszły w ręce króla Polski.
          W XV wieku Zygmunt III Waza zamienił się z zakonem augustianów, w wyniku czego zakonnicy otrzymali folwark Dąbrówka, a król - Ujazdów.
          Główną siedzibą zakonu stał się Kościół św. Marcina w Warszawie przy ulicy Piwnej.

          Po trzecim rozbiorze Polski Dąbrówka przeszła na własność króla pruskiego,
          a następnie księcia warmińskiego. W 1819 r. dobra te kupił Stanisława Kostka Potocki.

          W 1827 r. Dąbrówka składała się z folwarku, 19 domów i 203 mieszkańców, lasu, cegielni, karczmy i wiatraka.
          W 1866 r. wprowadzono uwłaszczenie chłopów, w wyniku czego ziemię otrzymało 22 jej użytkowników. Dąbrówka (do roku 1951) była typową wsią, niewiele inteligencji, zdecydowana większość mieszkańców stanowili rolnicy wielohektarowych gospodarstw. 

          Na początku XX wieku funkcjonowała w Dąbrówce cegielnia.
          Surowiec do wyrobu cegły wydobywano w rejonie na południe od obecnej ulicy Jagielskiej. Głębokie wykopy po glinie były częściowo zasypywane i powstały tu osiedla domków jednorodzinnych.
          Natomiast przy ulicy Puławskiej, pod aktualnym numerem 558/560 wybudowano pięć budynków piętrowych wielorodzinnych dla pracowników cegielni.

          W jednym z tych budynków, w 1917 r. otwarto prywatną szkołę dla dzieci pracowników cegielni, którą utrzymywał właściciel cegielni p. Stanisław Rostkowski. Nauczycielem w tej szkole był p. Grygiel.
          Od 1 września 1919 r. szkołę tę przemianowano na Publiczną Szkołę Powszechną. 

          Właściciel cegielni przekazał bezinteresownie lokal na klasę i na mieszkanie dla nauczyciela. Pierwszą nauczycielką w tej szkole była p. Karolina Matyjanka.
          Klasę umieszczono w domu robotniczym. Dom ten był bardzo stary, stawiano go bowiem wtedy, kiedy cała Dąbrówkę pokrywały lasy, przez które prowadziła droga stanowiąca główny trakt handlowy.

          W roku szkolnym 1928/29 w szkole uczyło się już 75 dzieci w jednej izbie.
          Zajęcia odbywały się na 3 zmiany.

          W roku szkolnym 1934/35 szkołę przeniesiono do budynku przy ul. Puławskiej, liczba uczniów wzrosła do 175.
          Dzięki temu, iż z frontowego domu wyprowadzili się lokatorzy, szkoła uzyskała dodatkowe dwie sale. Gmina zobowiązała się płacić komorne za wynajem sal na szkołę.


          Wg relacji p. Lucyny Jeżyńskiej, nauczycielki, w czerwcu 1940r. na podstawie obowiązujących wówczas przepisów okupanta, została ona zwolniona z pracy w szkole.
          W tym samym czasie władze hitlerowskie skonfiskowały wszystkie podręczniki polskie i zezwoliły na naukę w szkole tyko dwóch przedmiotów: języka polskiego i matematyki (w wąskim zakresie).
          W związku z takimi zarządzeniami władz hitlerowskich, nauczyciele Polacy podjęli trudną i niebezpieczną pracę tajnego nauczania w zakresie obowiązujących dotychczas programów szkolnych.
          Pani Lucyna Jeżyńska sama nauczała j. polskiego, matematyki, historii, geografii i nauk przyrodniczych. Komplety składały się z uczniów klas IV-VII i liczyły od 12 –18 uczniów. Prowadzone były do roku 1945.


          1 września 1959r. oddano do użytku nowy budynek szkoły, w którym aktualnie się znajdujemy (wtedy jeszcze przy ul. Ogrodowej a obecnej ul. Sarabandy). O jego budowę bardzo zabiegał ówczesny kierownik szkoły p. Wacław Czerwiec. 
          Potem, już jako dyrektor szkoły, bardzo dbał o wygląd wewnętrzny budynku, jak również jego otoczenie. I tak w miejscu, gdzie obecnie jest parking samochodowy, wcześniej znajdował się ogródek z pięknymi kwiatami, różami i krzewami ozdobnymi.
          Teren za salą gimnastyczną stanowiła działka warzywna. Na wybiegu rosło kilka drzew jabłoni. Pomiędzy wybiegiem, a bieżnią na działce rosły drzewa śliw, krzewy winogron i porzeczek. Od strony północnej boiska rosły jabłonie, a przy bramie topole. Od wschodu rosły topole do wysokości boiska.
          Tam, gdzie obecnie znajduje się plac zabaw, była działka przyrodnicza (biologiczna), o którą dbała nauczycielka biologii p. mgr Maria Grzegorczuk.
          Po lewej i prawej stronie drogi dojazdowej na boisku posadzono róże. O róże i ogródek kwiatowy dbała dozorczyni p.Wiktoria Bogusz. Otoczenie budynku szkolnego należało do najładniejszych w okolicy.

          W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych szkoła posiadała własne ujęcie wody ze studni głębinowej, własną kotłownię węglowo-koksową oraz własny system odprowadzania ścieków. W związku z tym funkcjonowały hydrofornia, stacja pomp ujścia wody oraz przepompownia ścieków. Nad hydrofornią, stacją pomp i studnią głębinową czuwał Zespół Remontowo-Budowlany Wydziału Oświaty. Przepompownię ścieków obsługiwał konserwator szkolny.
          W budynku szkoły funkcjonowało Państwowe Przedszkole nr 285. Kierował nim ówczesny dyrektor szkoły. Jedna grupa przedszkolaków mieściła się w sali obecnej biblioteki. Na terenie dzisiejszego ogródka przyrodniczego był ogródek przedszkolny i świetlicowy wyposażony w zabawki ogrodowe.

          W latach siedemdziesiątych powstała koncepcja budowy kładki dla pieszych nad ulicą Puławską. Stanowisko szkoły zmierzało, by kładka była zbudowana na wprost ulicy Chóralnej prowadzącej do szkoły. Chodziło tu głównie o bezpieczeństwo uczniów dojeżdżających od strony Mysiadła i Iwicznej.
          Aktywiści z ulicy Jagielskiej zabiegali o usytuowanie kładki w miejscu, gdzie obecnie się znajduje. Zwyciężyła koncepcja ówczesnych osiedlowych działaczy społecznych.
          Po wybudowaniu kładki przy ulicy Jagielskiej krytykowano jej lokalizację.

          W odległości około dwóch km od Dąbrówki, na wiejskim osiedlu Zamienie,
          do lat 90-tych funkcjonował zakład hodowli koni.  Tamtejsze dzieci dowożono do Szkoły 96 zaprzęgiem konnym.
          Codziennie rano, p. Ludwik Chrzan przyjeżdżał z uczniami „Bonanzą”,  a po lekcjach odwoził je do Zamienia. "Bonanza" (czyli platforma kryta płytami pilśniowymi, z ławkami do siedzenia wewnątrz) to był jedyny wówczas środek lokomocji i bardzo popularny w społeczności lokalnej. O tym środku lokomocji nie raz rozpisywała się również prasa. Fotografia tegoż pojazdu znajduje się w kronice szkoły.

          Do Szkoły w Dąbrówce uczęszczały również dzieci z Mysiadła. W kombinacie PGR pracowało wówczas kilkuset pracowników. Budowano dla nich bloki mieszkalne. Dzieci tych pracowników dowoził do szkoły autokarem p. R. Jankowski. Szkoła i PGR zawarły pisemne porozumienie o wzajemnej współpracy. Kombinat stał się Komitetem Opiekuńczym Szkoły. W ramach pomocy szkole Kombinat udostępniał szkole autokar oraz transport ciężarowy. Pracownicy PGR usuwali w Szkole awarie elektryczne i hydrauliczne.
          Tradycją Szkoły było zapraszanie przedstawicieli Gospodarstwa na różne uroczystości. Dzięki daleko idącej życzliwości dyrektora Kombinatu p. Henryka Berezy oraz jego następcy p. Stanisława Gładeckiego dobrze rozwijała się współpraca pomiędzy szkołą i Kombinatem az do lat osiemdziesiątych, kiedy to warunki ekonomiczne i organizacyjne Zakładu uniemożliwiły dalszą pomoc naszej placówce.

          Do Dąbrówki uczęszczały także dzieci z Iwicznej, w większości dzieci pracowników szkoły milicyjnej.Ta niejednokrotnie wspierała Szkołę w realizacji uroczystości szkolnych (np. występy orkiestry milicyjnej), wycieczek (autokary). 

          W latach osiemdziesiątych bardzo rozbudował się Ursynów południowo-zachodni.
          Ze względu na brak szkół na Ursynowie, część dzieci z nowych osiedli dowożono do do naszej - SP96. Specjalnie została uruchomiona linia szkolna. Bardzo życzliwi kierowcy autobusów szkolnych, p. Roman Piekuciński oraz p. Leszek szybko zyskali sympatię uczniów. Wzmianki o komunikacji szkolnej do Dąbrówki można znaleźć w prasie.

          Z biegiem lat przybywało szkół na Ursynowie, a ubywało jednocześnie dzieci dowożonych. Po pewnym czasie zlikwidowano linię szkolną. Zaledwie kilkoro uczniów dojeżdżało do SP96 komunikacją miejską lub dowozili ich rodzice.

          24 maja 1963 r. Szkoła w Warszawie – Dąbrówce otrzymała imię Ireny Kosmowskiej. 

          W dniu 1 września 1975r. obowiązki dyrektora Szkoły 96 przejął Władysław Safaryjski. Pośród różnych zadań ujętych w planie rozwoju szkoły, pan dyrektor znalazł miejsce na projekt wzbogacenia ceremoniału szkolnego o sztandar szkoły. Komitet Rodzicielski pozytywnie przychylił się do wniosku i przyjął na siebie realizację projektu. 
          W dniu 19 maja 1977r. odbyło się uroczyste przekazania sztandaru szkole. 
          W imieniu Komitetu Rodzicielskiego, przewodniczący p. Romuald Piesik i sekretarz K.R. p. Apolonia Kornatowska przekazali sztandar na ręce dyrektora szkoły.

          Do ceremoniału szkoły został również wprowadzony hymn szkolny, którego pierwsze wersy brzmią następująco: „Biją serca, serca rade, wyruszamy na paradę. Dzisiaj święto ludzi wolnych, załopotał sztandar szkolny”. W czasie ważnych uroczystości wprowadzano sztandar w rytm hymnu szkolnego, po czym śpiewano hymn państwowy. Ceremoniał ten stosowany jest do chwili obecnej.
          Należy również wspomnieć, iż Poczet Sztandarowy naszej szkoły każdego roku uczestniczy w uroczystościach patriotyczno-religijnych w dniu 1 września w kościele parafialnym i na cmentarzu w Pyrach oraz towarzyszy rozmaitym uroczystościom, odbywającym się w ursynowskich szkołach.


          W dniu 19 maja 1984r. odbyła się wielka uroczystość odsłonięcia popiersia Ireny Kosmowskiej. Autorem rzeźby był artysta plastyk Ferdynand Jarocha.
          W uroczystości tej brały udział władze Dzielnicy i Kuratorium. Natomiast inny artysta plastyk zaprojektował piękną dekorację na dolnym korytarzu, na tle której ustawiono popiersie patronki szkoły. Dekoracja ta przetrwała kilka lat. 

          Ponieważ w dniu19 maja 1977r. przekazano szkole sztandar, a w dniu 19 maja 1984r. nastąpiło odsłonięcie popiersia patronki szkoły, Rada Pedagogiczna podjęła uchwałę, iż 19 maja każdego roku obchodzony będzie jako święto szkoły.

          W dniu 29 listopada 1990r. na terenie szkoły odbyła się uroczystość dekoracji Sztandaru Szkoły Krzyżem Batalionów Chłopskich.
          Aktu dekoracji dokonał legendarny dowódca Batalionów Chłopskich generał w stanie spoczynku Franciszek Kamiński. W czasie tej uroczystości wspomniał dzieje walk BCh podczas okupacji, i o współpracy BCh z AK.

          Nie znaleziono w aktach szkoły pisma Kuratorium m.st. Warszawy o nadanie szkole numeru. Uchwałą Stołecznej Rady Narodowej w 1951r. Grabów, Pyry i Dąbrówka zostały przyłączone do Warszawy. Szkoła, od tej chwili, już warszawska, mogła też w tym roku uzyskać swój numer, zaś nauczyciele otrzymali stały dodatek 10%-wy do poborów jako dodatek stołeczny. Mimo to, mówiąc o warszawskiej SP96, nadal zamiennie używano sformułowania „Szkoła w Dąbrówce”.

          Od 1985r. działało Kółko Teatralne 96. Zespół zrealizował 21 przedstawień, 6 wystaw retrospektywnych prezentujących teatralno – plastyczny dorobek. Wziął udział w 6 programach telewizyjnych i 4 programach radiowych. Ukazało się na temat jego pracy 8 artykułów w prasie. W 2005r., z okazji 20-letniej rocznicy istnienia zespołu, wydana została przez „Nową Erę” książka pt.: „Replay. Scenariusze Kółka Teatralnego 96”.

          W roku szkolnym 2002/2003 szkoła wzięła udział w akcji edukacyjnej zorganizowanej pod patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej przez Gazetę Wyborczą, portal gazeta.pl oraz Centrum Edukacji Obywatelskiej i uzyskała tytuł „Szkoły z klasą”. 

          Do najważniejszych tradycji Szkoły należy organizowanie festynów wiosennych i jesiennych (Dni sportu, zdrowia i rodziny). Odbywają się wówczas wystawy prac uczniowskich, zawody sportowe, pokazy zespołów tanecznych oraz różnorodne zabawy i konkursy rodzinne. 
          Każdego roku pracownicy Szkoły spotykają się na uroczystej wigilii, a lokalna społeczność ma możliwość obejrzenia jasełek przygotowywanych przez siostę katechetkę. W przedstawieniu bierze udział bardzo wielu uczniów naszej szkoły.

          Rytm życia szkolnego w kolejnych latach wyznaczały terminy uroczystości szkolnych (w 1994r. uroczystość jubileuszowa 75-lecia powstania Szkoły, 90-lecia w roku 2009, 96-lecia w 2015 r. oraz 100 lecia - w roku 2019.

          W ostatnich latach stale rozwija się baza szkoły. Wielkim wydarzeniem w życiu naszej placówki był remont generalny budynku szkolnego. Wymieniono instalację elektryczną, odnowiono sale lekcyjne. 
          Powstał przy szkole ogród, w którym uczniowie prowadzą ekologiczne uprawy, poznają polskie zboża, zioła, drzewa, mazowiecka izba regionalna (w 2004r.), która zgromadziła wiele ciekawych i starych eksponatów, i w której odbywają się lekcje edukacji regionalnej. Własny plac zabaw dla dzieci.
          Zbudowano nowy sklepik szkolny. Zlikwidowano boksy w szatni i zastąpiono ich indywidualnymi szafkami. Zmodernizowano stołówkę szkolną. 
          Powstał również nowoczesny kompleks sporowy- piękne boiska do gry w piłkę nożną, piłkę ręczną oraz bieżnie. Lekcje wychowania fizycznego stały się naprawdę ciekawe. Otworzono w szkole klasy o profilu sportowym ze specjalnością biegi przełajowe (z realizacją autorskiego programu p. Anny Górnickiej- Antonowicz. Sale lekcyjne wyposażone są w nowoczesne tablice multimedialne. Biblioteka dysponuje bogatym księgozbiorem oraz pracownią internetową ICIM. Szkoła posiada monitoring, a wejście do budynku odbywa się z kontrolą dostępu. 

           Liczne kółka  zainteresowań pozwalają naszym uczniom na wszechstronny rozwój.  

          Władze Szkoły na przestrzeni lat:

           Od 1919 - Karolina Matyjanka

          1934-1949 - Piotr Lauter

          1950-1952 - Piotr Jeżyński

          1952-1970 - Wacław Czerwiec

          1970-1975 - Jadwiga Krysiak

          1975-1986 - Władysław Safaryjski

          1986-1990 - Henryka Rybak

          1990-2005 - Jolanta Rowicka

          0d 2005 - Joanna Parfianowicz
           

          Źródło:

          Kroniki Szkoły.

          Apostoł Nr 51.

          Wywiady mieszkańców.

          Informacje własne.

          Data publikacji: maj 2010